Tarih, geçmişteki insani ve toplumsal olayları inceleyen bir bilim dalıdır ve belgelerle desteklenen verileri kapsar. Psikoloji, insan davranışlarını bilimsel yöntemlerle anlamayı hedeflerken, psikotarih, psikoloji ve tarihin birleşimiyle liderlerin davranışlarını ve toplumların çatışma dinamiklerini inceleyen disiplinler arası bir alandır. Psikotarih, bireylerin tarihsel eylemlerini psikolojik faktörlerle anlamaya çalışır ve bu eylemlerin yalnızca siyasi değil, psikolojik motivasyonlardan da etkilendiğini savunur. Psikotarihçiler, tarih ile psikanaliz arasında bir köprü kurarak geçmişin toplumsal hastalıklarını ele alır ve hem akademik araştırmacı hem de terapist rolü üstlenirler. Psikotarih çerçevesinde II. Abdülhamid’in çocukluğu ve şehzadeliği dönemindeki psikolojik etkilerini incelemeyi hedeflemektedir. Abdülhamid, erken yaşta annesini kaybetmenin getirdiği travmanın etkisiyle, psikolojik gelişiminde derin izler taşımaktadır. Annesiz büyüme deneyimi, onun duygusal dünyasında önemli bir boşluk yaratmış ve bu durum, ilerleyen yıllarda liderlik vasıflarını geliştirmesinde etkili olmuştur. Babası II. Abdülmecid’in gölgesinde geçen çocukluk dönemi, saray hayatının sunduğu sosyal izolasyon ve rekabet ortamında şekillenmiştir. Bu koşullar altında, Abdülhamid’in liderlik becerilerini geliştirme çabaları, onun gelecekteki yönetim anlayışını etkilemiş ve kişiliğinin temel taşlarını oluşturmuştur. Şehzade olarak geçirdiği bu dönem, Abdülhamid’in karakterinin oluşumunda kritik bir rol oynamıştır. Çocukluk dönemindeki travmalar, onun içe kapanık ve temkinli bir lider olmasına zemin hazırlamış, bu da devlet yönetimindeki kararlarını doğrudan etkilemiştir. Psikotarihsel analiz, Abdülhamid’in bu dönemde yaşadığı deneyimlerin, ilerleyen yıllarda aldığı siyasi kararlar üzerindeki etkisini anlamak için önemli bir araç sunmaktadır. Bu çalışma, Abdülhamid’in liderlik tarzını ve yönetim anlayışını daha iyi anlamak için geçmişteki deneyimlerinin nasıl bir etkide bulunduğunu ortaya koymayı hedeflemektedir. II. Abdülhamid’in çocukluk ve şehzadelik döneminin, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönem yönetim anlayışını şekillendiren önemli bir süreç olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, psikotarihsel bir bakış açısıyla yapılan incelemeler, tarihsel figürlerin psikolojik durumlarının anlaşılmasına katkıda bulunarak, tarihsel olayların daha derin bir şekilde yorumlanmasını sağlamaktadır. Klasik tarih yazımının ötesine geçerek disiplinlerarası bir yaklaşım benimseyen bu çalışma, tarihî bir şahsiyet olan Sultan II. Abdülhamid’in çocukluk ve şehzadelik dönemini psikolojik açıdan ele almaktadır. Tarih literatüründe benzer nitelikte çalışmaların sınırlı sayıda olduğu göz önüne alındığında, söz konusu çalışma, alanına özgün ve yenilikçi bir katkı sunma potansiyeli taşımaktadır.