1914 yılında dünya tarihinin o güne kadar gördüğü en kapsamlı ve en yıkıcı savaşı olan Birinci Dünya Savaşı başlamıştı. 1918 yılı Kasımına dek süren savaş boyunca yaşanan insan kayıplarının yanında, ülkeler ekonomik olarak büyük bir yıkıma uğramıştı. Aynı şekilde savaş, politika alanında büyük etkilere neden olmuş, büyük değişimler yaşanmıştı. 1917 yılında Rus Çarlığı, önce Şubat Devrimi sonrasında Bolşevik Devrimi ile tarihe karışmıştı. Bu devlette yaşanan değişim, benzer şekilde savaşın kaybeden tarafı olan İttifak Devletlerinde de görülmüştü. Savaş sonrasında sınırlar değişip yeni devletler ortaya çıkarken tahtlar birbirini ardına devrilmişti. Türkiye ve Avusturya’da monarşilerin sonunun, Birinci Dünya Savaşı’nda yaşanan yenilgilerden kaynaklandığı açıktır. Çalışmamızda Birinci Dünya Savaşı’nın sonuçlarının yarattığı etkiyle Osmanlı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluklarında monarşilerin yıkılıp yerine cumhuriyetlerin kurulması ve cumhuriyet rejimlerinde hanedanlarla ilişkili olarak kabul edilen kanun ve kararlar incelenmiştir. 11 Kasım’da sona eren Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Avusturya’da cumhuriyetin ilanı edilmesiyle başlayan bu süreç, Türkiye’de saltanatın ve hilafetin kaldırılması ile devam etmişti. Günümüze dek süren bir tartışma konusu olan hanedanların durumu çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Avusturya ve Türkiye’de cumhuriyetlerin ilanı, egemenliğin Habsburg ve Osmanlı hanedanlarından alınıp millete verilmesi temeline dayanmaktadır. Ancak monarşilerin sona ermesi, hanedanların statülerinin ne olacağı tartışmalarını beraberinde getirmiştir. Türkiye ve Avusturya’da cumhuriyetlerin ilanı sonrasında hanedanların yurtdışına çıkarılması ve mallarının tasfiye edilmesi benzeri kararlar alınmıştı. Bununla beraber hanedanların ülkelerine dönme ve yeniden egemenliği elde etmeye yönelik sonuçsuz kalan faaliyetlerde bulunduğu görülmektedir. Çalışmamızda Türkiye ve Avusturya’da egemenliği yüzyıllarca yıldır elinde tutan hanedanların cumhuriyet sonrası durumlarına ilişkin uygulamalar karşılaştırılarak incelenmiştir. Osmanlı ve Habsburg hanedanına karşı Türkiye ve Avusturya’da cumhuriyet idareleri tarafından gerekli anayasal ve yasal adımlar atılarak cumhuriyet rejimlerinin korumaya alınması düşünülmüştü. Bu kapsamda yasal düzenlemeler temel alınarak monarşilerin hüküm sürdüğü ülkelerde cumhuriyet rejimine geçildikten sonra millet yerine hanedanların tekrar iktidar olma ihtimaline karşı alınan önlemler ortaya konması amaçlanmıştır. İki ülkede de hanedan üyelerinin sürgün edilmesi ve mallarına el konulması ele alınan ilk uygulamalardı. Böylelikle Osmanlı veya Habsburg hanedanına mensup kişilerin ülke yönetiminde etkili olmasının önüne geçilmişti. Bu hususta yüz yılı aşan bir süredir, Türkiye ve Avusturya’da hanedan ailelerinin herhangi bir çabasının başarıya ulaşmadığı ve cumhuriyet rejimlerinin devam ettiği görülmektedir. Dolayısıyla Türkiye ve Avusturya’da cumhuriyetlerin hanedanlara karşı aldıkları tavrın başarıya ulaştığını söylemek mümkündür.