e-ISSN: 2980-3543
Başlangıç: 2021
Sıklık: Yılda Bir
Düzenleyen: AYBÜ & Oku Okut Derneği

Yüksek Komiser Lord Herbert Charles Onslow Plumer Döneminde Filistin Eğitim Bölümünün Faaliyetleri (1925-1928) Activities of the Palestinian Education Department under the High Commissioner Lord Herbert Charles Onslow Plumer (1925-1928)

Dr. Öğr. Üyesi Can Deveci Erciyes Üniversitesi, Kayseri, Türkiye Yazar 0000-0002-2609-5365

DOI:

10.55709/TSBSBildirilerDergisi.549

Nasıl Atıf Yapılır

Deveci, Can . "Yüksek Komiser Lord Herbert Charles Onslow Plumer Döneminde Filistin Eğitim Bölümünün Faaliyetleri (1925-1928)". TSBS Bildiriler Dergisi 3 (2023), 111-114, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.549

Zotero Mendeley EN EndNote

Özet

İngiltere, Birinci Dünya Savaşı esnasında 31 Ekim 1917’de Bi’rüssebi, 16 Kasım 1917’de Yafa ve 9 Aralık 1917’de Kudüs’ü işgal etmiştir. Böylece Filistin “İşgal Edilen Düşman Toprakları” ismiyle İngiltere askeri idaresine girmiştir. Savaş sonrasında ise Filistin, 24-26 Nisan 1920’de toplanan San Remo Konferansı kararlarıyla İngiltere’nin manda yönetimine verilmiştir. Buna göre İngiltere, Milletler Cemiyeti adına Filistin’i yönetmeyi hukuken taahhüt etmiştir. Ardından Sör Herbert Samuel’in 1 Temmuz 1920’de Filistin Yüksek Komiserliği görevine atanmasıyla İngiltere sivil idaresi başlamıştır. Askeri idarenin sona ermesiyle “Filistin Hükümeti” ismini alan sivil idarenin merkezi Kudüs olmuştur. Samuel’den sonra aynı göreve 21 Mayıs 1925’te Lord Herbert Charles Onslow Plumer atanmıştır. İngiltere sivil idaresi Kudüs’te yönetim, ekonomi, eğitim, vakıf idareleri, tarım, imar işleri, iç-dış ticaret, nüfus ve göç alanlarını içeren konularda birçok idari bölüm kurmuştur. Bu idari birimlerin arasında yer alan eğitim bölümü doğrudan toplumu ilgilendiren konuların başında gelmektedir. Özellikle Kasım 1920’den itibaren eğitim konusunda çalışmalar yoğunlaşmıştır. Buna göre Müslüman Arapların Filistin Hükümeti Eğitim Bölümü’nün (The Department of Education) denetiminde çalışan devlet okullarına devam etmesi kararlaştırılmıştır. Hristiyan nüfus ise Batılı misyonların fonlarıyla desteklenen okullarda eğitim almaktaydı. Filistin’e göç eden Yahudiler ise Yüksek Komiserlerin izniyle Dünya Siyonist Organizasyonu’nun girişimleriyle kurulan okullarda eğitim görmekteydi. Yüksek Komiserlik tarafından açılan okullarda eğitim dili Arapça ve İngilizce iken Yahudilerin açtıkları okullarda İbranice eğitim verilmekteydi. Eğitim Bölümü, 1928’e kadar şehirlerde ve köylerde Müslüman Arapların gittiği farklı sınıfları içeren 315 devlet okulunu faaliyete başlatmıştır.  Aynı dönemde 255’i Yahudilere ve 183’ü Hristiyanlara ait özel okullar da faaliyet yürütmekteydi. 1927-1928 eğitim öğretim döneminde devlet okullarında kayıtlı öğrenci sayısı 10.586’ya, Siyonist organizasyon tarafından kontrol edilen okullarda ise bu sayı 6.574’e kadar çıkmıştır. Filistin Hükümeti’nin Eğitim Bölümü’ne 1921’de 106.641 sterlin bütçe ayırırken Plumer idaresinde bu rakam 1928’de 138.000 sterline çıkmıştır. Bunların haricinde bu okulların öğretmen maaşları, bina giderleri gibi finansmanı ise yüksek komiserlik ve farklı ülkelerden gelen bağışlarla karşılandığı tespit edilmiştir. Özellikle Hristiyan ve Yahudi okullarının finansmanları misyoner kurumlar ve zengin ailelerden geldiği görülmüştür. Ayrıca bu okullarda eğitim dilinin (Arapça-İbranice) ve müfredatının ayrı olması toplumların ulus inşa sürecini, sosyal, siyasal ve ekonomik gelişimlerini farklılaştırmıştır. Örneğin, 1925-28 arasında eğitim alan kişiler kurulması planlanan Yahudi Devleti’nin bürokrat ihtiyacını karşılamıştır. Haliyle bu devletleşme sürecini hızlandıran bir etken olmuştur. Bu nedenle İngiltere’nin Filistin’de eğitim alanındaki rolünün irdelenmesi elzemdir. Bu bildiride İngiltere manda idaresinin 1925-28 yılları arasındaki eğitim faaliyetleri incelenmiştir. Konu Yüksek Komiser Lord Herbert Charles Onslow Plumer’in raporlarından, İngiltere’nin Milletler Cemiyeti’ne sunduğu yıllık yönetim raporlarından, kararnamelerin yayımlandığı dönem gazetelerinden ve telif eserlerden yararlanılarak analiz edilmiştir.
During the First World War, Britain occupied Bi'Rüssebi on 31 October 1917, Jaffa on 16 November 1917, and Jerusalem on 9 December 1917. Thus, Palestine came under British military administration under the name of "Occupied Enemy Territories" . After the war, Palestine was given to the British mandate with the decisions of the San Remo Conference held on 24-26 April 1920. Accordingly, Britain has legally committed to govern Palestine on behalf of the League of Nations. Subsequently, the British civil administration began with Sir Herbert Samuel's appointment as High Commissioner for Palestine on 1 July 1920. With the end of the military administration, the center of the civil administration, which was named the "Palestinian Government", became Jerusalem. After Samuel, Lord Herbert Charles Onslow Plumer was appointed to the same post on May 21, 1925. The British civil administration has established many administrative departments in Jerusalem in the fields of economy, education, foundation administrations, agriculture, public works, domestic and foreign trade, population, and immigration. The education department, which is among these, is one of the issues that directly concern society. It was decided that Muslim Arabs should attend public schools operating under the supervision of The Department of Education of the Palestinian Government. The Christian population, on the other hand, was educated in schools supported by the funds of Western missionaries. Jews who immigrated to Palestine were educated in schools established by the World Zionist Organization with the permission of the High Commissioners. While the language of instruction in the schools opened by the High Commissioner is Arabic and English,  Hebrew education was given in the schools opened by the Jews. By 1928, the Department of Education had launched 315 public schools in cities and villages, which included different classes attended by Muslim Arabs. In the same period, private schools, 255 of which belonged to Jews and 183 of which belonged to Christians, were also operating. In the 1927-1928 academic year, the number of students enrolled in public schools increased to 10,586, and in schools controlled by the Zionist organization, this number increased to 6,574.  While The Palestinian Government's Education Department allocated a budget of £106,641 in 1921, under Plumer, this figure increased to £138,000 in 1928. Apart from these, it has been determined that the financing of these schools, such as teacher salaries and building expenses, is met by the high commissioner and donations from different countries. It has been seen that the financing of especially Christian and Jewish schools comes from missionary institutions and wealthy families. In addition, the fact that the language of education (Arabic-Hebrew) and the curriculum are separate in these schools has differentiated the nation-building process, and social, political, and economic development of societies. For example, people who received education between 1925-28 met the bureaucrat needs of the Jewish State, which was planned to be established. As a result, this has been a factor that accelerated the process of statehood. For this reason, it is essential to examine the role of England in the field of education in Palestine. In this paper, the educational activities of the British Mandate Administration between 1925-28 were examined.  The subject has been analyzed by using the reports of High Commissioner Lord Herbert Charles Onslow Plumer, the annual management reports submitted by England to the League of Nations, the newspapers of the period in which the decrees were published, and copyrighted works.

Anahtar Kelimeler:

Tarih, Filistin, İngiltere Manda İdaresi, Lord Plumer Dönemi, Eğitim Bölümü
History, Palestine, British Mandate, Period of Lord Plumer, Department of Education

Sunum Videosu

Lisans

Telif Hakkı (c) 2023 Dr. Öğr. Üyesi Can Deveci
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.