Molla Halil Siirdî’nin Tasavvufi Yönü The Sufi Side of Mullah Khalil al-Siirdī
Özet
Molla Halil Siirdî, 1750 1843 yılları arasında yaşamış bir Osmanlı âlimidir. Molla Halil, medrese geleneğince bilinen ve eserleri okunan bir âlimdir. Yaşamı süresince medresede talebe yetiştirmiş ve ilme hizmet etmiştir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yeralan medreselerde bilinen bir isimdir. Farklı ilimlere dair eserleri ve temel dinî meselelerle ilgili fikirleri bulunmaktadır. Siirdî, kırâat ve tecvid ilimlerini inceleme hususlarında ön plana çıkmıştır. Siirdî’nin kitaplarının bir kısmı bölge medreselerinde geçmişten günümüze ders kitabı olarak okutulmaktadır. Kitaplarının bir kısmı ise medrese hocalarının başucu kitabı olarak raflarda yerini almıştır. Bu çalışmada, Siirdî’nin tasavvufi görüşleri ele alınmakta ve tasavvuf alanına katkıları tespit edilmeye çalışılmaktadır. Araştırmanın amacı, onun tasavvufi görüşlerinin mevcut eserlerinin değerlendirilmesi ile ortaya çıkarılmasıdır. Bu şekliyle çalışma, onun tasavvufi düşüncelerinin daha da iyi anlaşılmasını hedeflenmektedir. Siirdî’nin tasavvufi kavram ve anlayışının incelendiği bu çalışmada, genel olarak sosyal bilimlerin özelde ise tasavvuf bilim dalının yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma ile Siirdî’nin mürşid, seyru sülûk, rü’yetullah, insanı kâmil ve takva kavramlarına yüklediği anlamlar tespit edilerek günümüz Türkçesine aktarılmıştır.
Mullah Khalil al-Siirdī is an Ottoman scholar who lived between 1750-1843. He is a scholar known to the madrasa tradition, and his works are often read in madrasas. Throughout his life, he educated students in madrasas, thereby serving the education. He is a well-known scholarly figure in the madrasas located in the Eastern and Southeastern Anatolia Regions. He has worked on different sciences and puts forward ideas about fundamental religious issues. al-Siirdī stands out as a scholar studying the sciences of recitation and tajweed. Some of his books have been used as textbooks in the regional madrasas for a long time. They occupy a place on the shelves as bedside books of madrasah teachers. This study discusses al-Siirdī’s Sufi views and his contributions to the field of Sufism. The research aims to reveal his mystical views by evaluating his existing works and understanding his mystical thoughts. In addressing al-Siirdī’s concept and understanding of Sufism, this study adopted social sciences methods in general and Sufism in particular. With the study, the meanings that al-Siirdī attributed to the concepts of murshid, sayr al-sulūk, ruyat Allah, al-insān al-kāmil, and taqwa were determined and transferred to today’s Turkish.
Anahtar Kelimeler:
Tasavvuf, Molla Halil, Siirdî, Mürşid, İnsanı Kâmil, Takva
Sufism, Mullah Khalil, al-Siirdī, Murshid, al-Insān al-Kāmil, Taqwa
Sunum Videosu
Lisans
Telif Hakkı (c) 2021 Abdurrezzak Evrensel
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.