Aşık Veysel’in ‘Uzun İnce Bir Yoldayım’ Şiirinin Ontolojik Tahlili

Mehmet Adlım

doi:10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.8

Mehmet Adlım Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye Yazar 0000-0001-8110-1943

DOI:

10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.8

Nasıl Atıf Yapılır

Adlım, Mehmet . "Aşık Veysel’in ‘Uzun İnce Bir Yoldayım’ Şiirinin Ontolojik Tahlili". TSBS Bildiriler Dergisi 1 (2021), 161-164, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.8

Zotero Mendeley EN EndNote

Bu çalışmada, Aşık Veysel’in Uzun İnce Bir Yoldayım adlı şiiri ontolojik tahlil metodu kullanılarak ele alınmış ve irdelenmiştir. Aşık Veysel’in halk edebiyatında ciddi bir yeri olmasına karşın şimdiye kadar eserlerinden sadece birkaçının bu metot ile tahlil edilmiş olması, bizi bu çalışmayı yapmaya sevk etmiştir. Aşık Veysel, şiirlerinde verdiği evrensel ölçekteki mesajları, hayat tecrübesiyle anlam dünyası arasındaki paralellik ve eserlerindeki sadelik şiirlerinin ontolojik tahlil metodu kullanılarak incelenmesini gerekli ve değerli kılmaktadır. Ontolojik tahlil metodu ile Aşık Veysel’in Uzun İnce Bir yoldayım şiiri merkeze alınarak gerek şiiri gerekse şairin kendisinin anlaşılması amaçlanmıştır. Ayrıca bu çalışma ile Aşık Veysel’in hayatı, sanatı, sanatında kullandığı dili, dünya görüşü, şiirinde anlatmak istediği ve şiiriyle insanlığa verdiği mesajların da açığa çıkarılması sayesinde ontolojik tahlil metodunun gerçek değeri sunulmuş olacaktır. İsmail Tunalı ile ülkemize kazandırılan ontolojik tahlil metodu, edebi eserlerin belli varlık katmanları çerçevesinde incelenmesini esas alan bir yöntemdir. Bu yöntemde eser, dış yapı ve iç yapı şeklinde iki kısma ayrılmaktadır. Eser birinci kısımda, dilsel özellikleri yönüyle inceleme konusu olurken ikinci kısım yani iç kısımda ise eserde kullanılan kelimelerin gerçek ve mecaz anlamları, eseri yazanın hayat tecrübesi ve son olarak da eserin evrensel ölçekte vermek istediği mesaj ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Çalışmamızda yöntem olarak seçtiğimiz ontolojik tahlil metodu sayesinde eseri incelediğimizde; şiirin nazım biçimi olarak koşma türünde olduğunu redif ve kafiye içerdiğini, ünlü daralması, ünsüz benzeşmesi, kaynaştırma ünsüzü gibi ses olaylarının kullanıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca şiirde mübalağa, teşbih ve tezhip gibi söz sanatları da kullanılmıştır. Fakat söz sanatlarının kullanımı şiir dilindeki açıklığı ve sadeliği etkilememiştir. Şiirin anlam ve nesne yönüyle incelenmesine bakıldığında, şiirin merkezinde “uzun ince yol” kavramları üzerinden insan ömrü sembolleştirilmiştir. Şairin karakteri dikkate alındığında, şairin trajik bir yaşam öyküsüne sahip olması şiirine de yansımıştır. Meşakkatli bir yoldaki yolculuğa benzetilen insan ömrünün şairin trajik yaşam öyküsünden esinlendiği sonucuna varılabilir. Şair kendi trajik gerçekliğini, insanın bu dünyadaki gayesi ve bu dünyanın hayatımızdaki yeri çerçevesinde bütün insanlık adına yorumlamıştır ve bütün insanlığa pay çıkarmıştır. Tüm bunlar dikkate alındığında, bir halk ozanı olan şairimizin kendi trajik yaşam öyküsünü ve bu dünya ile ilgili tecrübelerini sanatın gücüyle insanlığa mal ettiği söylenebilir. Son tahlilde, ontolojik tahlil metodunun edebi eserlerin incelenmesinde bizi bütünsel bir sonuca ulaştırdığı ve eserlerin doğru anlaşılması noktasında bize yol gösterdiği ve ciddi kolaylık sağladığı yargısına varılabilir.

In this study, Aşık Veysel’s poem named I am On a Long Narrow Road was handled and analyzed using the ontological analysis method. Although Aşık Veysel has a severe place in folk literature, the fact that only a few of his works have been analyzed with this method until now has prompted us to do this study. Aşık Veysel’s universal messages in his poems, the parallelism between his life experience and the world of meaning, and the simplicity in his works make it necessary and valuable to examine his poems using the ontological analysis method. The ontological analysis method is aimed to understand both the poem and the poet himself by taking the poem of Aşık Veysel’s I am On a Long Narrow Road into the center. In addition, with this study, the actual value of the ontological analysis method will be presented by revealing Aşık Veysel’s life, art, the language he uses in his art, his worldview, the messages he wants to express in his poetry, and the messages he gives to humanity with his poetry. The ontological analysis method, which was brought to our country with İsmail Tunalı, is based on examining literary works within the framework of certain layers of existence. In this method, the work is divided into two parts as external structure and internal structure. In the first part, the work is the subject of examination in terms of its linguistic features. In contrast, in the second part, the real and symbolic meanings of the words used in the work, the author’s life experience, and finally, the message that the work wants to convey on a universal scale is tried to be revealed. When we examine the work, thanks to the ontological analysis method we have chosen as the method in our study, we can say that the poem is in the literary type (koşma) genre as a verse form, it contains repeated voice and rhyme, and sound events such as vowel contraction, consonant assimilation, fusion consonant are used. In addition, rhetoric such as exaggeration, simile, and illumination were also used in the poem. However, the use of rhetoric did not affect the clarity and simplicity of the language of the poem. When we look at the analysis of the poem in terms of meaning and object, human life is symbolized through the concept of "long and thin road" in the center of the poem. Considering the character of the poet, the poet’s tragic life story is also reflected in his poetry. It can be concluded that human life, which is likened to a journey on a grueling road, was inspired by the poet’s tragic life story. The poet has interpreted his tragic reality within the framework of man’s purpose in this world and the place of this world in our lives, on behalf of all humanity, and he has given credit to all humankind. Considering all these, it can be said that our poet, who is a folk poet, has attributed his tragic life story and his experiences about this world to humanity with the power of art. In the final analysis, it can be concluded that the ontological analysis method brings us to a holistic conclusion in the examination of literary works, guides us in the correct understanding of the works, and provides severe convenience.