Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi The Archives of the General Directorate of Foundations
Özet
Kadim devletlerin dünü ile bugünü arasındaki sağlam bağlar kurarak geçmişi referans kabul ederek geleceğine ve geleneğine yön vermesinin temel dayanağı hiç şüphesiz sahip oldukları arşivler, yazıtlar ve yazılı olmayan geleneklerdir ve uygulamalarıdır. Yeryüzünden yaşayan toplumların ve devletlerin her birinin kendine has gelenek görenek, kültürü ve uygulaması bulunmaktadır. Devletlerin veya toplumların sahip olduklarının daha sonraki dönemlere aktarılması, yazılı kayıtlar, resimler, çizimler, giysiler, mimari eserleri, gelenek, görenek uygulamaları ile olmaktadır. Bu sebeple başta gelişmiş ülkeler olmak üzere bütün ülkeler sahip oldukları kültürleri diğer kültürlere veya ülkelere tanıtmak amacıyla, arşivler, müzeler, kazı alanları ve kütüphaneler inşa ve ihya etmektedirler. Milletleri bir arada tutan, onları birbirlerine yaklaştıran en temel öğelerden biri o milletin sahip olduğu tarihî ve milli şuurdur. Bu şuuru şekillendiren, canlı tutan ve nesilden nesile aktarımını sağlayan şey ise devlete ait tarihî belge ve vesikaların kayıt altına alınarak saklandığı arşivlerdir. Ayrıca arşiv belgeleri diğer bir açıdan da devletlerin uygulamalarındaki başarılarını ve medeniyet tasavvurlarını ve tarihi süreçteki diplomatikasını da gün yüzüne çıkaran vesikalardır. Osmanlı bürokrasisi, yapısı ve katmanları bakımından son derece karmaşıktır. Bu bürokrasinin kayıt geleneği ise dünya üzerinde sayılı arşivlerden birini meydana getirmektedir. Vakıf müessesesi ile ilgili belgeler de buna dâhildir. Günümüzde Vakıf Kayıtlar Arşivi, vakıflarla ilgili defter ve evrakı ihtiva eden en önemli arşivdir. Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi toplamda 7268 defter ve 2.000.000 üzerinde Osmanlıca varak halinde evrakıyla, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemleri ile ilgili olarak; dini hayat, eğitim, sağlık, sosyal hizmetler ve kültürel müesseselerle ilgili çalışma yapacaklar için en önemli kaynakların yer aldığı bir arşivdir. Çalışmamızda Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nin yapısı ve içeriğiyle ilgili bilgi verilecek ve araştırma imkanları tanıtılacaktır.
Undoubtedly, the archives, inscriptions, and unwritten traditions and practices of the ancient states are the main basis for establishing strong ties between their past and present and directing their future and tradition by accepting the past as a reference. Each of the societies and states living on earth has its own traditions, customs, and practices. The transfer of possessions of states or societies to later periods is through written records, pictures, drawings, clothes, architectural works, traditions, and customs practices. For this reason, all countries, especially developed countries, build and restore archives, museums, excavation sites, and libraries in order to introduce their cultures to other cultures or countries. One of the most basic elements that keep nations together and brings them closer to each other is that nation's historical and national consciousness. The thing that shapes this consciousness, keeps it alive, and transmits it from generation to generation is the archives where historical documents and documents belonging to the state are recorded and kept. In addition, archival documents are also documents that reveal the achievements of states in their practices, their conceptions of civilization, and their diplomatic relations in the historical process. Ottoman bureaucracy is immensely sophisticated on account of its structure and layers. The recording tradition of this bureaucracy composes one of the few archives in the world. This includes the documents about the waqf institute. Today, the Records Archive of Waqf is the most important archive that contains the registries and documents related to waqfs. The Archives of the General Directorate of Foundations, with a total of 7268 registries and over 2,000,000 Ottoman documents, are related to the Seljuk, Anatolian Turkish Lordships, and Ottoman periods; It is an archive containing the most important resources for those who will work on religion, education, health, social services, and cultural institutions. In this study, information will be given about the structure and content of the Archives of the General Directorate of Foundations.
Anahtar Kelimeler:
Bilgi ve Belge Yönetimi, Vakıf, Arşiv, Türkiye, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Vakıf Kayıtlar Arşivi, Vakfiye, Tasnif
Information Management, Waqf, Archive, Türkiye, Directorate General of Foundations, Records Archive of Waqf, Waqfiya, Classification
Sunum Videosu
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Dr. Mevlüt ÇamBu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.