Ebû Hanîfe’nin İtikadî Mirası: Osmanlı Döneminde el-Fıkhu’l-ekber Üzerine Yapılan Çalışmalara Dair Mülahazalar

Kadir Gömbeyaz

doi:10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.29

Doç. Dr. Kadir Gömbeyaz Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam ve İtikadi İslam Mezhepleri Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye 0000-0002-5204-5564

DOI:

10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.29

Nasıl Atıf Yapılır?

Gömbeyaz, Kadir . "Ebû Hanîfe’nin İtikadî Mirası: Osmanlı Döneminde el-Fıkhu’l-ekber Üzerine Yapılan Çalışmalara Dair Mülahazalar". TSBS Bildiriler Dergisi 1 (2021), 54-57, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.29

Zotero Mendeley EN EndNote

Ebu Hanife’ye (öl. 150/767) nispet edilen ve oğlu Hammâd kanalıyla rivayet edilen el-Fıkhu’l-ekber isimli akaid risalesi özellikle Osmanlı döneminde ciddi bir teveccüh görmüş, pek çok Osmanlı âlimi tarafından eser üzerine şerh, tercüme ve manzume türü çalışmalar yapılmış, hatta kimi şerhler de hususi çalışma konusu edilmiştir. Ayrıca risalede ele alınan bazı konuları daha derinlemesini incelemek ve tartışmak üzere müstakil risaleler de yazılmış ve yazın gelenekleri oluşmuştur. Öte yandan kimi gruplar arasındaki çekişmelerde eser üzerinden bir mücadele de yürütmüştür. İşte bu çalışma el-Fıkhu’l-ekber’in Osmanlı ilim dünyasında bu denli ilgi görmesinin sebepleri, eserin kullanım alanları, eser üzerine yapılmış çalışmaların tespiti ve özgün yönleri konu edinilecek, Ebû Hanîfe’nin itikadî mirasının Osmanlı dünyasında akisleri ve yansımaları ortaya konulmaya çalışılacaktır.

al-Fiqh al-akbar, a theological treatise that was attributed to Abū Hanīfa and transmitted through Hammad b. Abī Hanīfa, received serious interest especially in the Ottoman period, ad many Ottoman scholars made commentaries, translations and poetic versions on the work, and even some commentaries were the subject of special studies. In addition, separate treatises were also written to examine and discuss some of the issues mentioned in the treatise, and literary traditions were formed. On the other hand, al-Fiqh al-akbar was referred to in the conflicts between some groups. This study will focus on the reasons why al-Fiqh al-akbar attracted such attention in the Ottoman scientific world, the areas of use of the work, will give information about the studies on the work and their original aspects, and will try to reveal the effects and reflections of Abu Hanifa’s theological heritage in the Ottoman World.