Sosyal Bilim Araştırmalarında EndNote’un Kullanımı

Talip Demir

doi:10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.31

Dr. Talip Demir Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü Din Sosyolojisi Ana Bilim Dalı, Şırnak, Türkiye 0000-0003-0030-9481

DOI:

10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.31

Nasıl Atıf Yapılır?

Demir, Talip . "Sosyal Bilim Araştırmalarında EndNote’un Kullanımı". TSBS Bildiriler Dergisi 1 (2021), 24-27, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.1.31

Zotero Mendeley EN EndNote

Bilimsel yayınların en temel unsuru, kullanılan verilerin kaynağının be-lirtilmesidir. Bu sayede okuyucuların ve diğer araştırmacıların, verilen bilgilerin doğruluğunu kontrol etmesi mümkün olur. Öte yandan kul-lanılan verilerin kaynağının belirtilmesi, akademik etiğin bir gereğidir. Zira yararlanılan bir kaynağa atıf yapılmaması, intihal olarak sayılmakta ve birtakım adli/idari soruşturmalar gerektirmektedir. Bu konuda do-ğabilecek sorunları önlemek ve yazarlara kolaylık sağlamak amacıyla çeşitli referans yönetim yazılımları geliştirilmiştir. Bunlar arasında dün-ya genelinde en çok kullanılanlardan biri, EndNote’tur. Bu yazılım sa-yesinde makale, kitap vb. istifade edilen yayınların künye bilgileri kay-dedilebilir, atıf yapılabilir, belgelerin pdf dosyalarını arşivlenebilir ve otomatik olarak metne atıf veya kaynakça olarak eklenebilir. Söz konu-su yazım aracı, 6000’den fazla atıf stilini bünyesinde barındırmakta olup zaman içinde geliştirilen yeni atıf sistemlerinin (İSNAD gibi) ek-lenmesine de imkân tanımaktadır. Bu programın en önemli faydası ya-zarlara büyük bir kolaylık sağlamasının yanı sıra atıf ve kaynakça oluş-tururken yapılabilecek yazım hatalarını da neredeyse sıfıra indirmesi-dir. Nitekim bazen araştırma sürecinde yararlanılan kaynakların dip-notlara ve bibliyografyaya sehven eklenmemesi ciddi derecede etik sorunlara yol açabilmektedir. Genelde sosyal bilimlerde özelde ise ila-hiyat araştırmalarında son 20 yıldır genişleyen bir alanyazın olduğu düşünüldüğünde, bilimsel araştırmalarda müracaat edilen/edilmesi gereken yayın sayısının her geçen gün arttığı söylenebilir. Dolayısıyla araştırmacıların çalışma sürecinde hangi eserlere atıf yaptığını ya da bu eserlerin her birini kaynakçada belirtip belirtmediğini kontrol et-mesi gerekmektedir. Bu noktada EndNote yazılımı yazarlara büyük bir kolaylık sağlamakta, manuel dipnot ve kaynakça yazımına harcanan zamandan tasarruf edilmesine ve metnin analizine odaklanılmasına imkân tanımaktadır. Buna ek olarak online bibliyografik veri tabanla-rından arama yaparak referansların künye bilgilerinin otomatik olarak EndNote kütüphanesine kaydedilmesi mümkündür. EndNote online servislerinden ve veri tabanı kütüphanelerinden veri dosyalarını im-port etme seçeneği de sunulmaktadır. Ancak EndNote’un sağladığı belki de en önemli imkân, oluşturduğunuz kütüphanenin dijital plat-formlarda senkronize edilerek muhafaza edilmesidir. Bu çalışmada, akademik yazımda atıf yapma ve kaynakça oluşturmanın zor(unlu)luğu, EndNote yazım aracının ne olduğu ve hangi işlevlere sahip olduğu, araştırmacılar için ne tür kolaylıklar sağladığı üzerinde durulacaktır. Dahası hemen hemen tüm alanlarda dijitalleşme eğiliminin arttığı bir çağda, atıf ve referans sistemlerinin kendine has teknik detaylarının bir hayli fazla olduğu da göz önünde bulundurulduğunda, yakın za-manda EndNote ve benzeri yazılımların kullanımının kaçınılmaz olacağı ifade edilecektir.

The essential element of scientific publications is to specify the source of the data used. In this way, readers and other researchers can check the accuracy of the information provided. On the other hand, specifying the source of the data used is a requirement of aca-demic ethics. Because not citing a source used is counted as plagia-rism and requires some judicial/administrative investigations. Various reference management software has been developed to prevent problems and provide convenience to the authors. Among them, EndNote is one of the most used around the world. Using this soft-ware, articles, books, etc., imprint information of the publications benefited from can be saved, cited, pdf files of documents can be ar-chived and automatically added as citations or references to the text. The software in question includes more than 6000 citation styles and allows new citation systems (such as ISNAD) developed over time. The most crucial benefit of this program is that it provides great conven-ience to the authors and reduces the typos that can be made while creating citations and bibliography to almost zero. Sometimes unin-tentionally not adding the sources used in the research process to the footnotes and bibliography can lead to serious ethical problems. Con-sidering that there has been expanding literature in the last 20 years in social sciences in general and in theology research, it can be said that the number of publications that are/must be consulted in scien-tific research is increasing day by day. Therefore, researchers must check which works they refer to during the study process or specify each of these works in the bibliography. At this point, EndNote soft-ware provides excellent convenience to the authors, saving the time spent on manual footnote and bibliography writing and allowing them to focus on the analysis of the text. In addition, it is possible to auto-matically save the citation information of the references to the End-Note library by searching the online bibliographic databases. There is also the option to import data files from EndNote online services and database libraries. However, the most crucial opportunity EndNote provides keeping the library you created by synchronizing it on digital platforms. This study will emphasize the difficulty and necessity of ci-tation and bibliography in academic writing, what EndNote software is, its functions, and what kind of convenience it provides for research-ers. Moreover, in an age where the trend of digitalization is increasing in almost all fields, considering the unique technical details of citation and reference systems, it will be stated that the use of EndNote and similar software will be inevitable soon.