Din Eğitimi
Perceptions and Solutions of Male Academicians in the Theology Faculty Regarding Violence Against Women
İlahiyat Fakültesi Erkek Akademisyenlerinin Kadına Yönelik Şiddet Algısı ve Çözüm Önerileri
In recent years, a significant increase in violence against women has emerged as a severe issue negatively impacting both women and society. This violence encompasses various forms, including physical, sexual, economic, psychological, and, increasingly, cyberbullying due to the widespread use of the internet. Research on violence against women and news reports commonly identify men as the perpetrators of such acts. The desire for control and interpretations based on religion can justify these acts of violence. Consequently, this study aims to discern the perspectives of male scholars in theology faculties regarding violence against women (VAW), its underlying causes, and potential solutions. To achieve this objective, a qualitative research method known as the multiple case study design was employed. The study group consisted of 25 male scholars selected through convenient sampling. Data were collected through interviews with the participants and subsequently analyzed using thematic content analysis. To effectively resolve and eliminate a problem, it is essential first to identify and accurately understand its root causes. In this context, the definitions of VAW provided by male scholars reflect subjective processes and perceptions. Their statements regarding the causes of VAW and recommendations for solutions generally revolve around the disruption of family order and values, leading to the breakdown of societal structures, particularly regarding their physical and psychological dimensions. Participants who emphasize the necessity of societal change to prevent VAW have highlighted the importance of incorporating practices into daily life that promote social awareness, equality, and justice. From this perspective, it can be argued that there is a pressing need to integrate educational policies and practices into daily life that can critically examine cultural and societal norms, transform perceptions and practices that trigger violence, and actively contribute to solving this problem.
* This article is the revised and developed version of conference presentation entitled “Perceptions and Solutions of male Academicians in the theologhy Faculty Regarding Violence Against Women”, orally delivered at the 4th Turkish Symposium of Social Sciences.
Son yıllarda dikkat çekici derece artan kadına yönelik şiddet hem kadın hem de toplumu olumsuz yönde etkileyen ciddi bir sorundur. Şiddetin hayatta dolayısıyla kadının hayatındaki yansıması fiziksel, cinsel, ekonomik, psikolojik ve giderek daha da yaygınlaşan internet kullanımından dolayı siber zorbalık şeklinde olabilmektedir. Kadına yönelik şiddet ile ilgili araştırmalar ve medyada yer alan haberler kadına yönelik şiddetin faili olarak genellikle erkekleri işaret etmektedir. Faillerin şiddet eylemini meşru görmesinde ise terbiye etme arzusunun ve dine dayandırılan çıkarımların rol oynayabildiği görülmektedir. Bu açıdan çalışmada ilahiyat fakültesinde görev yapan erkek akademisyenlerin kadına yönelik şiddetin (KYŞ) ne olduğu, sebepleri ve çözüm yollarına dair görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden çoklu durum deseni kullanılmıştır. Elverişli örnekleme yöntemiyle ulaşılan 25 erkek akademisyen araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Veriler katılımcılardan görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler tematik içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Bir sorunun çözüme kavuşması ve problem olmaktan çıkması için öncelikle tanımlanması ve altında yatan sebeplerin doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekmektedir. Bu açıdan erkek akademisyenlerin KYŞ tanımları öznel süreç ve algıların bir sonucu olarak yansımıştır. KYŞ’nin sebepleri ve çözüm önerilerine dair söylemler ise katılımcıların genellikle olguyu fiziksel ve psikolojik yönüyle aile düzeni ve değerlerinin dolayısıyla toplum yapısının bozulması olarak algıladıklarına işaret etmektedir. KYŞ’nin önlenmesi için toplumsal değişimin gerekliliğine dikkat çeken katılımcılar toplumsal farkındalığın yanında eşitlik ve adaleti sağlayacak gündelik hayata yönelik uygulamalara ihtiyaç duyulduğunu belirtmişlerdir. Buradan hareketle kültür ve toplum normlarının analiz edilerek şiddeti tetikleyen algı ve uygulamaların değişmesi için gündelik hayata taşınabilecek ve probleme çözüm üretebilecek eğitim politika ve uygulamalarına yer açılması gerektiği söylenebilir.
* Bu çalışma 4. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu’nda sözlü olarak sunulan “İlahiyat Fakültesi Erkek Akademisyenlerinin Kadına Yönelik Şiddet Algısı ve Çözüm Önerileri” adlı bildirinin içeriği geliştirilerek üretilmiş hâlidir.
Akkuş, Sedat - Yıldırım, Şeyda. “Erkeklerin Kadına Yönelik Fiziksel Şiddet Uygulamasına Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/4 (2018), 1368-1388. https://doi.org/10.21547/jss.408090
Akpınar, Ali. “Aile İçi Sorunların Çözümünde Kur’ânî Yöntem (Nisâ Suresi 34. Ayeti Bağlamında)”. İlahiyat Akademi 11 (2020), 1-18. https://dergipark.org.tr/en/pub/ilak/issue/56177/687436
Aksu, Bora - Üstün, İlknur. Sıcak Aile Ortamı-Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler/Algılar Ve Zihniyet Yapıları: Cinsiyet Rejim Ekseni. TESEV Yayınları, 2005.https://www.tesev.org.tr/wp-content/uploads/rapor_Sicak_Aile_Ortami_Demokratiklesme_Surecinde_Kadin_Ve_Erkekler.pdf
Altınay, Ayşe G. - Arat, Yeşim Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet Araştırma Raporu. İstanbul, 2007. https://research.sabanciuniv.edu/id/eprint/7029/1/TurkiyedeKadinaYonelikSiddet.pdf
Anderson, Eric. “Orthodox and Inclusive Masculinity: Competing Masculinities among Heterosexual Men in A Feminized Terrain”. Sociological Perspectives 48/3 (2005), 337-355. https://doi.org/10.1525/sop.2005.48.3.337
Berkowitz, Alan D. “Fostering Men’s Responsibility for Preventing Sexual Assault.” Preventing Violence in Relationships: Interventions Across the Life Span. ed. Paul A. Schewe. 163-196. Washinghton DC: American Psychological Association, 2002.
Bolak Boratav, Hale vd. Erkekliğin Türkiye Halleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2017.
Braun, Virginia - Clarke, Victoria. “Reflecting on Reflexive Thematic Analysis”. Qualitative Research in Sport, Exercise and Health 11/4 (2019), 589-597. https://doi.org/10.1080/2159676X.2019.1628806
Bulut, Meryem Berrin. “Kadına Yönelik Şiddet ile Dini Dünya Görüşleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Bilimname 2016/32 (30 Aralık 2016), 83-108. https://dergipark.org.tr/en/pub/bilimname/issue/38490/446530
Cerit, Esin - Alp Yılmaz, Figen. “Opinions of Male Nursing Students About Violence Against Women: A Qualitative Study”. International Nursing Review 70/3 (2022), 394-404. https://doi.org/10.1111/inr.12782
Clarke, Simon. “Theory and Practice: Psychoanalytic Sociology as Psycho-Social Studies”. Sociology 40/6 (2006), 1153-1169. https://doi.org/10.1177/0038038506069855
Çelik, Hüseyin. “Kadınların Dövülmesi Meselesi (Nisâ Suresi 34. Ayet Bağlamında Bir Tahlil)”. İslami İlimler Araştırmaları Dergisi 11 (2022), 1-29. https://doi.org/10.54958/iiad.1070019
Darj, Elisabeth vd. “‘Even though a Man Takes the Major Role, He Has No Right to Abuse’: Future Male Leaders’ Views on Gender-Based Violence in Sri Lanka”. Global Health Action 10/1 (2017), 1348692. https://doi.org/10.1080/16549716.2017.1348692
Dobash, R. Emerson - Dobash, Russell P. “What Were They Thinking? Men Who Murder an Intimate Partner”. Violence Against Women 17/1 (2011), 111-134. https://doi.org/10.1177/1077801210391219
Douki, Saida vd. “Violence Against Women in Arab and Islamic Countries”. Archives of Women’s Mental Health 6 (2003), 165-171. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s00737-003-0170-x
Dugan, Miray. “Ahlaki Olgunluk Bağlamında Kadına Yönelik Şiddet: Nitel Bir Araştırma”. KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi 8/2 (2022), 367-394. https://doi.org/10.21798/kadem.2022.122
Ersoy, E. “Cinsiyet Kültürü İçerisinde Kadın ve Erkek Kimliği (Malatya Örneği)”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19/2 (2009), 209-230. https://www.researchgate.net/publication/330384772_CINSIYET_KULTURU_ICERISINDE_KADIN_VE_ERKEK_KIMLIGI_Malatya_Ornegi_Woman_and_Man_Identity_in_Gender_Culture_Example_of_Malatya
Felson, Richard B. “Is violence Against Women About Women or About Violence?” Contexts 5/2 (2006), 21-25. https://doi.org/10.1525/ctx.2006.5.2.21gid
Hall, Steve. “Daubing the Drudges of Fury: Men, Violence and the Piety of the ‘Hegemonic Masculinity’ Thesis”. Theoretical Criminology 6/1 (2002), 35-61. https://doi.org/10.1177/136248060200600102
Hatunoğlu, Yavuz vd. “Anadolu Coğrafyasında Töre ve Namus Kıskacında Bulunan Kadına Yönelik Şiddet Uygulamanın Sosyolojik ve Psikolojik Boyutunun Değerlendirilmesi”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 5 (2014), 440-450. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.263
Hayati, Elli N. vd. “‘We No Longer Live in the Old Days’: A Qualitative Study on the Role of Masculinity and Religion for Men’s Views on Violence Within Marriage in Rural Java, Indonesia”. BMC Women’s Health 14 (2014), 58. https://doi.org/ttps://doi.org/10.1186/1472-6874-14-58
Hood-Williams, John. “Gender, Masculinities and Crime: From Structures to Psyches”. Theoretical Criminology 5/1 (2001), 37-60. https://doi.org/10.1177/1362480601005001003
Karabulutlu, Özlem. “Hemşirelik Öğrencilerinin Şiddet Konusundaki Görüş ve Deneyimleri”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 26-36. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/88655
Keskin, Merve - Dereağzı, Havva. “Yeniden Yargılanan Kadir Şeker’e 10 yıl 10 ay Hapis”. Anadolu Ajans. 05 Temmuz 2022. Erişim 28 Şubat 2023. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/yargitay-kadir-sekere-yeniden-yargilamada-verilen-10-yil-10-ay-hapis-cezasini-onadi/2900327#:~:text=Yargıtay%201.,hapis%20cezası%20oy%20çokluğuyla%20onandı.
Koç, Handan. Muhafazakârlığa Karşı Feminizm. İstanbul: Güldünya Yayınları, 2.Baskı., 2015.
Koç, Okan. “Web of Science Üzerinde İndekslenen Kadına Yönelik Şiddet Araştırmalarına Bibliyometrik Bir Bakış”. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi 21 (01 Nisan 2021), 19-35. https://doi.org/10.26650/iukad.2020.22.002
Körükcü, Öznur vd. “Kadına Yönelik Şiddetin Sonlanmasında Erkek İşbirliği”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 4/3 (2012), 396-413. https://doi.org/10.5455/cap.20120424
Kula, Naci. “Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesinde Dinî Değerlerin Önemi”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/2 (2015), 203-226.
Kurttekin, Fatma. “‘Hakkı, Hakkı’nın Hakkından Gelince’ Vezirlikten Rezilliğe Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Duygu ve Değer Eğitimi”. Kadına Şiddeti Önlemede Din ve Değerler Eğitimi. ed. M. F. Genç. 357-382. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021.
Kurttekin, Fatma vd. “Konu ve Kazanımlar Açısından Kadına Şiddeti Önlemede Din Eğitimi Dersleri -İlk ve Ortaöğretim Kurumları Bağlamında-”. Kadına Şiddeti Önlemede Din ve Değerler Eğitimi. ed. M. F. Genç. 357-382. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021.
Kuzu, Şenay Leyla. “‘52 Erkek 52 Hafta’ Yazı Dizisi ve Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddeti, Erkeklerin Şiddet Anlatıları Üzerinden Tartışmak”. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi 5/1 (31 Mayıs 2022), 77-99. https://doi.org/10.33708/ktc.1096330
Mansley, Elizabeth A. Intimate Partner Violence: Race, Social Class, and Masculinity. El Paso: LFB Scholarly Pub., 2009.
Moore, Todd M. - Stuart, Gregory L. “A Review of the Literature on Masculinity and Partner Violence.” Psychology of Men & Masculinity 6/1 (2005), 46-61. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1524-9220.6.1.46
Nilan, Pam vd. “Indonesian Men’s Perceptions of Violence Against Women”. Violence Against Women 20/7 (2014), 869-888. https://doi.org/10.1177/1077801214543383
Okuyan, Mehmet. “Kadına Yönelik Şiddete Kur’ân’ın Bakışı”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 23/23 (2007), 93-134. https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuifd/issue/20296/215435
Ortabağ, Tülay vd. “Perspectives of Young Adult Men Regarding Violence Against Women: A Cross-Sectional Study From Turkey”. Journal of Family Violence 29 (2014), 665-674. https://doi.org/10.1007/s10896-014-9617-2
Özbudun, Sibel. Kadınlar: İslâm, AKP ve ötesi... Ankara: Ütopya Yayınevi, 2016.
Özdeş, Talip. “İslam Açısından Kadının Konumu ve Kadına Yönelik Şiddetin Değerlendirilmesi”. Eskiyeni 12 (2009), 68-76. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eskiyeni/issue/37281/432883
Özkazanç, Alev - Yetiş, Erman Örsan. “Erkeklik ve Kadına Şiddet Sorunu: Eleştirel Bir Literatür Değerlendirmesi”. Fe Dergi 8/2 (2016), 12-26. https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000162
Öztürk, Aslıhan Burcu. Erkeklik ve Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet: Eşine Şiddet Uygulayan Erkekler. İstanbul: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=2usQ-rTIe9P2Ib_hfaqSaQ&no=4aDfTWlNqvdjKh9-tFtX3g
Patton, Michael Q. Qualitative Research and Evaluation Methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 2002.
Sabancıoğulları, S. vd. “Hemşirelik Öğrencilerinin Kadına Yönelik Şiddete ve Şiddette Mesleki Role İlişkin Tutumları, Benlik Saygıları ve Etkileyen Faktörler”. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 13/1 (2016), 35-45. https://doi.org/10.5222/HEAD.2016.267
Schewe, Paul A. “Guidelines for Developing Rape Prevention and Risk Reduction Interventions.” Preventing Violence in Relationships: Interventions Across the Life Span. ed. Paul A. Schewe. 107-136. Washinghton DC: American Psychological Association, 2002.
Segal, Lynne. Ağır Çekim: Değişen Erkekler, Değişen Erkeklikler. çev. Volkan Ersoy. İstanbul: Ayrıntı Yay., 1992.
Stanko, Betsy. “Lessons About Violence”. Criminal Justice Matters 66/1 (2006), 32-33. https://doi.org/10.1080/09627250608553399
Tekin, Arif. İslam’da Şiddet. İstanbul: Berfin Yayınları, 2015.
Ünal, Asife. “Kadına Yönelik Şiddetin Dini Temeli Üzerine Bir Analiz”. Din ve Şiddet: Tarihi, Dini, Siyasi, Kültürel, Sosyo - Psikolojik Boyutlarıyla. ed. Faruk Sancar. 325-344. Rize: Recep Tayyip Erdoǧan Üniversitesi Yayınları, 2016.
Yetiş, Erman Örsan. “Erkeklerle Şiddeti Konuşmak: Toplumsal Cinsiyet Temelli Şiddeti Anlama ve Önlemede Erkek Katılımını Psikososyal Yaklaşımın Sunduğu İmkânlar Üzerinden Düşünmek”. Fe Dergi 12/2 (2020), 187-200. https://doi.org/10.46655/federgi.843002
Yılmaz, Hüseyin. “Aile İçi Şiddet ve Huzur/Din Eğitimi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/1 (2010), 93-124. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuifd/issue/4286/255062
Yin, Robert K. Case Study Research and Applications: Design and Methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 6th Ed., 2018.
Toplam 50 kaynakça bulunmaktadır.
Daha Fazla Referansı Göster
Telif Hakkı (c) 2025 Dr. Öğr. Üyesi Fatma Kurttekin (Yazar)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu'na değerlendirilmek üzere gönderilen bildiriler, daha önce herhangi bir ortamda yayınlanmamış veya herhangi bir yayın ortamına yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Yazarlar, Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu'nda sundukları tebliğlerin telif hakkına sahiptirler. Bu çalışmalar, Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisanslı ile açık erişimlidir. CC BY-NC 4.0 lisansı, eserin ticari kullanım dışında her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir. Lisans şartları yerine getirildiği sürece, lisans sahibi aşağıda belirtilenleri iptal edemez. Özgürce şunlar yapılabilir:
Paylaş: Eseri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz.
Uyarla: Karıştır, aktar ve mevcut eserin üzerine inşa et. Yalnız şu şartlara uyulmalıdır:
Atıf: Uygun referans vermeli, lisansa bağlantı sağlamalı ve değişiklik yapıldıysa bilgi vermelisiniz. Bunları uygun bir şekilde yerine getirebilirsiniz fakat bu, lisans sahibinin sizi ve kullanım şeklinizi onayladığını göstermez.
Gayri Ticari: Bu materyali ticari amaçlarla kullanamazsınız. Ek sınırlamalar yoktur: Lisansın sağladığı izinlerin kullanımını kanunen kısıtlayacak yasal koşullar ya da teknolojik önlemler uygulayamazsınız.
İndir
Makale Bilgileri
- Makale Türü Din Eğitimi
- Gönderildi 24 Temmuz 2024
- Kabul Edildi 5 Ocak 2025
- Yayım Tarihi 2 Şubat 2025
- Sempozyum Sempozyum 4 (2024): TSBS Bildiriler Dergisi
- Bölüm Din Eğitimi
- Kategoriler
Kurttekin, Fatma. “İlahiyat Fakültesi Erkek Akademisyenlerinin Kadına Yönelik Şiddet Algısı Ve Çözüm Önerileri”. TSBS Bildiriler Dergisi 4 (February 2, 2025), 17-33. https://doi.org/10.55709/tsbsdergisi.565
