Romanya’daki Müslüman Azınlığın Toplumsal Konumu ve Kimlik Mücadelesi
This study explores the social position and identity construction processes of the Turkish and Tatar Muslim minority communities residing primarily in the Dobruja region of Romania, considering historical, sociological, and political dimensions. As bearers of the Ottoman legacy, these communities possess a long-standing historical continuity; however, they have encountered significant identity ruptures since the early 20th century due to shifting borders, nationalist policies, and the practices of the communist regime. The post-1989 transition to democracy and pluralism, despite signaling a new era, has proven insufficient in bringing about a substantial transformation in their societal status.
The research reveals that the identity struggle of the Muslim minority extends beyond mere cultural and religious affiliations, encompassing demands for political representation, public visibility, and equal access to rights. Assimilationist pressures within the education system, constraints on the autonomy of religious institutions, stereotyping in the media, and exclusionary tendencies in the labor market continue to fuel this ongoing struggle. It is further observed that discriminatory practices generated by both state policies and societal perceptions have intensified experiences of vulnerability at both individual and collective levels.
Although Romania has made legal strides in the realm of minority rights, particularly in alignment with its European Union accession process, practical implementation remains largely ineffective in the face of dominant societal norms. This discrepancy has led to the emergence of redefined identities among younger generations of Muslims, marked by hybrid forms of belonging and growing tensions between traditional structures and individual freedoms.
The primary aim of this research is to assess the current social status of the Muslim minority in Romania within its historical context and to analyze the processes of identity formation in relation to the structural inequalities that shape them. A qualitative research framework has been adopted, utilizing historical documents, field observations, and contemporary literature to conduct a multidimensional analysis.
The findings indicate that the layered experiences of the Muslim minority in Romania not only reflect a localized phenomenon but also offer significant insights into minority-nationalism dynamics across Eastern Europe. In conclusion, this study provides a comprehensive account of the Muslim community’s ongoing struggle for social recognition, political participation, and the preservation of its identity.
Bu çalışma, Romanya’da özellikle Dobruca bölgesinde yaşayan Türk ve Tatar kökenli Müslüman azınlığın toplumsal konumunu ve kimlik inşası süreçlerini tarihsel, sosyolojik ve siyasal boyutlarıyla birlikte incelemektedir. Osmanlı mirasının taşıyıcısı olan bu topluluk, uzun bir tarihsel sürekliliğe sahip olmakla birlikte, 20. yüzyılın başlarından itibaren yaşanan sınır değişimleri, milliyetçi politikalar ve komünist rejim uygulamaları nedeniyle kimliksel kırılmalarla karşı karşıya kalmıştır. 1989 sonrası post-komünist yeniden yapılanma sürecinde atılan demokrasi ve çoğulculuk yönündeki adımlar, bu topluluğun toplumsal konumunda köklü bir dönüşüm sağlamada yetersiz kalmıştır.
Araştırmada, Müslüman azınlığın kimlik mücadelesinin yalnızca kültürel ve dinsel aidiyetle sınırlı kalmadığı; siyasal temsil, kamusal görünürlük ve eşit haklara erişim talepleriyle iç içe geçtiği tespit edilmiştir. Eğitim sisteminde yaşanan asimilasyon baskıları, dinî kurumların özerklik sınırları, medyada karşılaşılan stereotipleştirme ve istihdam alanındaki dışlayıcı eğilimler, bu mücadeleyi günümüzde de canlı tutmaktadır. Devlet politikalarının ve toplumsal algının ürettiği ayrımcı pratiklerin, topluluğun bireysel ve kolektif düzeyde kırılganlık deneyimlerini artırdığı belirlenmiştir.
Romanya’nın Avrupa Birliği üyelik süreciyle paralel olarak geliştirdiği azınlık hakları politikaları yasal düzeyde ilerleme sağlamış olsa da, saha uygulamalarının çoğunluk toplumun egemen normları karşısında etkisiz kaldığı gözlemlenmiştir. Bu durum, özellikle genç kuşak Müslümanlar arasında kimliğin yeniden tanımlanmasına, melez aidiyet biçimlerinin gelişmesine ve geleneksel yapılar ile bireysel özgürlükler arasında gerilimlerin artmasına yol açmaktadır.
Araştırmanın amacı, Romanya’daki Müslüman azınlığın mevcut toplumsal konumunu tarihsel bağlamı içinde değerlendirmek, kimlik inşası süreçlerini ve bu sürece etki eden yapısal eşitsizlikleri analiz etmektir. Bu doğrultuda, nitel araştırma yöntemine dayalı bir çerçeve benimsenmiş; tarihsel belgeler, saha gözlemleri ve güncel literatür taraması yoluyla çok boyutlu bir analiz gerçekleştirilmiştir.
Elde edilen bulgular, Romanya’daki Müslüman azınlığın yaşadığı çok katmanlı deneyimin, yalnızca bu ülkeye özgü bir durum olmaktan öte, Doğu Avrupa genelindeki azınlık-milliyetçilik ilişkilerini anlamak açısından da önemli bir örnek teşkil ettiğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak, bu çalışma, Müslüman topluluğun toplumsal tanınma, siyasal katılım ve kimliksel varlığını sürdürme mücadelesini bütüncül bir perspektifle ortaya koymaktadır.

Telif Hakkı (c) 2025 Nilgün Fırat (Yazar)
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
CC BY-NC 4.0 lisansı, eserin ticari kullanım dışında, her türlü ortam ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenlenmesine, dönüştürülmesine ve eser üzerine inşa edilmesine izin verir.
Makale Bilgileri
- Konu Tarih
- Gönderim 31 Temmuz 2025
- Kabul 1 Ağustos 2025
- Yayım 15 Ağustos 2025
- Sempozyum 5. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu - Kabul Edilen Bildiriler
- Bildiri Bilim Alanı Tarih
Fırat, Nilgün. “Romanya’daki Müslüman Azınlığın Toplumsal Konumu Ve Kimlik Mücadelesi”. Türkiye Sosyal Bilimler Sempozyumu 5 (August 15, 2025). https://doi.org/10.55709/tsbsdergisi.908