e-ISSN: 2980-3543
Başlangıç: 2021
Sıklık: Yılda Bir
Düzenleyen: AYBÜ & Oku Okut Derneği

İslam Tarihi

Leona Caetani’ye Göre Kâ’b b. Eşref’in Ölümünü Meşru Kılan Sebepler The Reasons Legitimising the Death of Ka'b b. Ashraf According to Leona Caetani

Esma Yılmaz (Yüksek Lisans Öğrencisi) Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara, Türkiye Yazar 0009-0000-8302-3053

DOI:

10.55709/TSBSBildirilerDergisi.531

Nasıl Atıf Yapılır

Yılmaz, Esma . "Leona Caetani’ye Göre Kâ’b b. Eşref’in Ölümünü Meşru Kılan Sebepler". TSBS Bildiriler Dergisi 3 (2023), 139-142, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.531

Zotero Mendeley EN EndNote

Özet

Oryantalizm din, dil, bilim, düşünce, sanat, tarih gibi alanlarda Doğu dünyasını inceleyen ve Doğu hakkında değer yargıları üreten Batı kaynaklı kurumsal bir faaliyet olup bu iş ile uğraşanlar da oryantalistlerdir. Oryantalistler İslam medeniyeti ve kaynaklarını sahaya inerek yakinen incelemiş bu alanda birçok eser meydana getirmişlerdir. Lakin doğu İslam toplumunu tanımak amacıyla çıktıkları bu yolda sergiledikleri tutum, kendilerini üstün çıkarma ve İslam medeniyetini yerme üzerine kurulmuştur. Müslümanlar için en önemli kaynak olan, Kur’an-ı Kerim ve hadislerle ilgili temel kaynaklara aykırı asılsız iddialarda bulunmuşlardır. Bu oryantalistlerden birisi de İtalyan Leona Caetani’dir. Oryantalist bakış açısıyla kaleme aldığı Annali Dell’Islām adlı eser, İslam tarihi alanında Batılılar tarafından ekol bir kitap vasfı kazanmış ve bu alanda kendi sahasında kaynak eser kabul edilmiştir. Osmanlıcaya Hüseyin Cahit Yalçın tarafından tercüme edilen bu eser o günkü Türkiye Cumhuriyeti entelektüeli arasında büyük bir kızgınlık ve öfkeye yol açmış hakkında reddiyelerin yazılmasına sebebiyet vermiştir. Caetani’nin İslam Tarihi eserinde yer alan hicretin üçüncü yılında vuku bulan Kâ’b b. Eşref’in katli konusu İslam tarihinde hep tartışılagelen bir konu olmuştur. Nübüvvet Arabistan’da yayılması ile birlikte farklı dengeler ortaya çıkmış, Mekke’den Medine’ye hicret ile de bu durum farklı bir hâle bürünmüştür. Yeni dinin Medine’deki dengeleri değiştirmesine alışılamamış olması, bu durumu bir türlü hazmedemeyen Yahudiler Hz. Peygamberi ve İslam’ı küçük düşürmek için düşmanca faaliyetlere girişmişlerdir. Bu kimselerden birisi de Yahudi şair Kâ’b b. Eşref olup, katline kadar giden bu yolda Hz. Muhammed ve Müslümanlara düşmanlığını ortaya koymak için elinden geleni yapmıştır. Müslümanların Bedir Gazvesini kazanması ile zirve yapan düşmanlığı daha da artmış “beşeriyetin hükümdarı” dediği müşriklerin mağlup olması, onda büyük bir hüzün uyandırmıştır. Bunun üzerine “Gerçekten Muhammed bu kadar insanı öldürmüş ise yerin altı üstünden daha hayırlıdır.” diyerek beraberindekilerle Mekke şehrine gitmiştir.  Orada bulunanları galeyana getirip, acılarını daha da zinde tutmak için şiirler yazmıştır. Caetani, İslâm Tarihi eserinde Kâ’b b. Eşref’in bu durumu ile alakalı onun Medine’ye döndüğünde Hz. Peygamber’e ve yeni dine şiddetli hücumlar yaptığını hatta Müslüman kadınlarını baştan çıkarmaya bile çalıştığını hâsılı Peygamber’in en çok nefretini kazanmak için ve onu en çok öfkelendiren bir adam haline gelmek için ne mümkünse yaptı diyerek ne kadar tehlikeli ve rahatsız edici bir düşman olduğunu dile getirmiştir. Bu denli tehlikeli düşman karşısında Hz. Peygamber ashabına sormuş “Beni,  Kâ’b b. Eşref’in dilinden kim kurtarır? Çünkü o, Allah’ı ve Resulünü rahatsız etmektedir” buyurmuştur. Bunun üzerine bu işi Muhammed b. Mesleme kabul etmiştir. Yanında Kâ’b’ın sütkardeşi Ebû Nâile b. Selame, Abbad b. Bişr. Hâris b. Evs ve Ebû Abs ile beraber Kâ’b b. Eşref’i ortadan kaldırmak için plan yapıp onu katletmişlerdir. Kâ’b b. Eşref’in öldürülmesi çeşitli sebeplere binaen gerçekleşmiş olup nefsani ve hukuksuz bir katl değildir. Bu olayın tarihsel süreci içerisinde sebep ve sonuçları ile birlikte arka planı iyice tetkik edilmeli, özellikle de Kâ’b b. Eşref’in öldürülmesinin keyfiyetine yoğunlaşmadan bir çıkarımda bulunulmalıdır. Birçok konuda İslam karşıtı söylemlerde bulunan yeri geldiğinde kendi fikrini söylemekten çekinmeyen Caetani, İslam Tarihi eserinde Kâ’b b. Eşref’in katli konusunda karşı bir söylemde bulunmamıştır. Çalışmamızda Caetani’nin görüşleri merkeze alınarak değerlendirmesi yapılmıştır.
Orientalism is an institutional activity from the West that studies the Eastern world in fields such as religion, language, science, thought, art, and history and produces value judgments about the East. Those who are engaged in this work are orientalists. Orientalists have closely examined Islamic civilization and its sources by going into the field and have produced many works. However, their attitude to get familiar with Eastern Islamic society was based on their superiority and the denigration of Islamic civilization. They made groundless claims against the most crucial source for Muslims, the Holy Qurʾān and hadiths. One of these orientalists was the Italian Leona Caetani. His work Annali Dell'Islām, which he wrote from an Orientalist point of view, was considered by Westerners as a school book in Islamic history and was accepted as a reference work in its field. This work, translated into Ottoman by Hüseyin Cahit Yalçın, caused great resentment and anger among the intellectuals of the Republic of Turkey at the time and led to the writing of refutations. The massacre of Ka'b Ashraf, which took place in the third year of the Hijrah, in Caetani's History of Islam, has always been a debate in Islamic history. With the spread of the Prophethood in Arabia, different balances emerged, and with the migration from Mecca to Medina, this situation took on another aspect. The new religion could not get used to the change in the balances in Medina, and the Jews, who could not digest this situation, embarked on hostile activities to humiliate the Prophet and Islam. One of these people was the Jewish poet Ka'b b. Ashraf, did his best to reveal his enmity to the Prophet Muhammad and Muslims on this path leading to his murder. His enmity, which peaked with the victory of the Muslims in the Badr War, increased even more, and the defeat of the polytheists, whom he called "the ruler of mankind", aroused great sadness in him. He went to the city of Mecca with his entourage, saying, "If Muhammad really killed so many people, the earth is better than the earth above it".  He wrote poems to arouse the people there and to keep their pain even more vivid. Caetani, in his History of Islam, expressed what a dangerous and disturbing enemy Ka'b b. Ashraf was by saying that when he returned to Medina, he made violent attacks on the Prophet and the new religion, and even tried to seduce Muslim women, in other words, he did everything possible to earn the Prophet's most hatred and to become a man who angered him the most. In the face of such a dangerous enemy, the Prophet asked his companions, "Who can save me from the speech of Ka'b b. Ashraf? Because he disturbs Allah and His Messenger". Thereupon, Muhammad b. Maslama accepted this job. Together with Ka'b's milk brother Abu Nailah b. Salamah, Abbad b. Bishr, Haris b. Aws and Abu Abs, made a plan to eliminate Ka'b b. Ashraf slaughtered him—the killing of Ka'b b. Ashraf took place for various reasons and was not a selfish and unlawful killing. The background of this event with its causes and consequences in the historical process should be thoroughly analyzed, and inference should be made without focusing on the arbitrariness of the killing of Ka'b b. Ashraf. Caetani, who makes anti-Islamic discourses on many subjects and does not hesitate to express his opinion when necessary, did not make a counter-discourse on the massacre of Ka'b b. Ashraf in his History of Islam. In our study, we will evaluate Caetani's views by centering them.

Anahtar Kelimeler:

İslam Tarihi, Leona Caetani, Annali Dell’Islām, Kâ’b b. Eşref, Kâ’b b. Eşref’in Ölümü
History of Islam, Ka'b b. Ashraf, Leona Caetani, Annali Dell'Islām, Death of Ka'b b. Ashraf

Sunum Videosu

Lisans

Telif Hakkı (c) 2023 Esma Yılmaz (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.