II. Vatikan Konsili: Katolik Kilisesinin İslam’a Bakışı ve Müslümanlarla İlişkisi

Elif Çekici

doi:10.55709/TSBSBildirilerDergisi.555

Elif Çekici (Doktora Öğrencisi) Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye 0009-0007-1673-0349

DOI:

Nasıl Atıf Yapılır?

Çekici, Elif . "II. Vatikan Konsili: Katolik Kilisesinin İslam’a Bakışı ve Müslümanlarla İlişkisi". TSBS Bildiriler Dergisi 3 (2023), 175-178, https://doi.org/10.55709/TSBSBildirilerDergisi.555

Zotero Mendeley EN EndNote

Bu çalışma, II. Vatikan Konsili (1962-65) ve kararları ışığında, Katolik Kilisesinin İslam’a bakışını ve Müslümanlarla ilişkisini ele almaktadır. II. Vatikan Konsili ve onun kararları, günümüz Katolik-Müslüman ilişkilerini anlamak açısından çok önemlidir. Her ne kadar Kilise, Katolik-Müslüman ilişkilerini bundan 60 yıl önce konuşmuşsa da II. Vatikan Konsilinin son genel konsil olması nedeniyle, o günden bu güne İslam ve Müslümanlarla ilişkiler hakkındaki tüm karar ve uygulamalarını bu konsile dayandırmıştır. Ayrıca II. Vatikan Konsili, Müslümanlardan bahseden ilk genel konsildir. Resmi anlamda Katolik-Müslüman ilişkilerinin başladığı ilk ve bu ilişkilerin nasıl olacağının belirlendiği son konsildir. Konsilin Müslümanları en çok ilgilendiren belgesi, Kilisenin Hıristiyan olmayan dinlerle ilişkisi hakkındaki beyanı olan, Nostra Aetate, deklarasyonudur. Bu belgede, özellikle Kilise'nin İslam'a yaklaşımı ve Müslümanlarla olan ilişkisi ele alınmaktadır. Belgenin daha ilk paragrafındaki “In our times (Zamanımızda)” ifadesi, Kilisenin İslam’a karşı bir tutum geliştirme ve Müslümanlarla iletişime geçme sebebine ışık tutmaktadır. Nitekim Bugün sekiz milyar dünya nüfusunun neredeyse yarısından fazlasını Hristiyanlar - ki bunun büyük çoğunluğunu Katolikler- ve Müslümanlar oluşturmaktadır. Ve yine günümüzde seyahat, göçler, kitle iletişim araçları ve teknolojik gelişmeler, tıpkı bu belgede ifade edildiği gibi (N.A.1), insanlar arasındaki bağları güçlendirmekte ve insanları birbirine daha yakın hâle getirmektedir. Aynı zamanda sosyal medya gibi bilgi ve fikir alışverişinin yapıldığı bazı platformlarda, Katolik-Müslüman karşılaşmaları daha da artmaktadır. Böylece Kilise, Nostra Aetate konsil belgesinde, bir arada yaşayabilmek için Müslümanlarla nasıl iletişim kurması ve birlikte hareket etmesi gerektiğinin yollarını belirlemiştir. Dolayısıyla bu çalışma, II. Vatikan Konsilinin İslam hakkında söylediklerini ve Katolik-Müslüman ilişkileriyle ilgili aldığı kararları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Katolik-Müslüman ilişkisi, Katolik Kilisesinin bakış açısından analiz edilmiştir. Tarihsel bir yöntemle sunulan bu çalışmada, Nostra Aetate olmak üzere konuya atıfta bulunan Lumen Gentium ve Ad Gentes ve Gaudium et Spes adlı diğer konsil belgelerinden faydalanılmıştır. Ayrıca, Austin Flannery’in konsil belgelerini derlediği Vatican Council II: Constitutions, Decrees, Declarations; Vladimir Latinovic’in editörlüğünü yaptığı Catholicism Engaging Other Faiths Vatican II nad its Impact; Gavin D’Costa’nın Vatican II, Catholic Doctrines on Jews nd Muslims; S. J. Gerald O’Collins’in The Second Vatican Councin on Other Religions temel kaynaklarından yararlanılmıştır. Çalışma, öncelikle II. Vatikan Konsili kararlarının günümüz Katolik-Müslüman ilişkilerini anlamak için ne kadar önemli olduğu sorusuna cevap vermiştir. Daha sonra kapsayıcı paradigma içinde Hıristiyan olmayan dinleri tanıyan Kilise'nin İslam'a ve Müslümanlara karşı olumlu söylemini ve uzlaşmacı tavrını ortaya koymuştur. Son olarak da Kilise'nin İslam ve Müslümanlarla başlattığı karşılıklı anlayış ve iş birliğine dayalı diyalog yolunu/tarzını ele almıştır.

This paper deals with the Catholic Church’s perspective on Islam and ıts relationship with Muslims in the light of the Second Vatican Council documents. It is very important because the Second Vatican Council and ıts decisions to understand the Catholic and Muslim relations today. Although the Church discussed Catholic-Muslims relations 60 years ago, but since the Vatican II is the last general council, it based all decisions and implementations regarding Islam and relations with Muslims on this Council. Morever, ıt is the general council refering to Muslims for the first time. It is the council that officially begins Catholic-Muslim relations and determines how to will be these relations. Nostra Aetate, the declaration on the Church's relationship with non-Christian religions, is the council document most concerning to Muslims. In this document, espacially the Church's approaches to Islam and its relation with Muslims.The phrase "in our time" in the first paragraph of the document justifies the Church's attitude towards Islam and its closeness with Muslims. Today, more than half of the world's eight billion population consists of Christians (mostly Catholic) and Muslims. And nowadays, just as this document (N.A.1) states, humanity is getting closer to each other, and the bonds between different people are getting stronger due to travels, migrations, media, and technological developments. At the same time, Catholic-Muslim encounters increases rapidly on some platforms in which information and ideas are exchanged such as social media. Thusly, the Church determined the ways of how to dialogue and collobaration with Muslims in order to live together in Nostra Aetate. This paper aimed to reveal the Second Vatican Council's teaching on Islam and the Catholic-Muslim relationship. As well, the Catholic-Muslims relations analyized from Catholic Church’s perspective. It's refered to the other council documents such as Lumen Gentium, Gaudium et Spes, Ad Gentes, including Nostra Aetate. The following main sources studying is: Austin Flannery's the book in which he gathered the documents of the council, Vatican Council II: Constitutions, Decrees, Declarations; Catholicism Engaging Other Faiths Vatican II and its Impact” edited by Vladimir Latinovic; Gavin D’Costa’s Vatican II, Catholic Doctrines on Jews and Muslims; S. J. Gerald O’Collins’s The Second Vatican Council on Other Religions. Thus, this paper, provided in a historical method, replied to the question of how important the decisions of Vatican Council II is understanding contemporary Catholic-Muslim relations. And than, It presented the Church that recognizes non-Christian religions within the inclusivist paradigm, ıts positive speech and conciliation attitude towards Islam and Muslims. Finally, It illuminated to the style of dialogue based on mutual understanding and collaboration that the Church initiated with Islam and Muslims.